Get in touch
or send us a question?
CONTACT

AI-assisted Exploratory Testing – Khi AI trở thành “đồng đội” trong kiểm thử khám phá

Exploratory Testing (Kiểm thử khám phá) là phương pháp mà tester không chỉ chạy theo kịch bản cố định, mà còn kết hợp tư duy, sáng tạo và kinh nghiệm để tìm ra những bug tiềm ẩn mà test case truyền thống có thể bỏ sót.

Trong thời đại AI phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là với các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như ChatGPT, việc kết hợp AI vào exploratory testing đang mở ra một cách tiếp cận hoàn toàn mới: AI-assisted Exploratory Testing.

1. Vì sao Exploratory Testing cần AI hỗ trợ?

Khối lượng chức năng lớn: App/web hiện nay có nhiều feature phức tạp, khó bao quát hết bằng test case cố định.

Thời gian hạn chế: Tester thường bị áp deadline, cần nhanh chóng phát hiện lỗi quan trọng.

Dữ liệu test đa dạng: Khó có thể thủ công nghĩ ra đủ trường hợp input bất thường.

Thiếu góc nhìn khác: Con người có xu hướng test theo thói quen, dễ bỏ sót.

2. AI có thể hỗ trợ Exploratory Testing như thế nào?

2.1. Gợi ý luồng kiểm thử (Test Flows Suggestion)

AI phân tích tài liệu requirement hoặc log người dùng để gợi ý những luồng sử dụng ít phổ biến nhưng tiềm ẩn bug.

2.2. Sinh dữ liệu test bất thường (Test Data Generation)

AI tự động tạo dữ liệu edge cases, ví dụ:

● Chuỗi ký tự đặc biệt

● Dữ liệu lớn (stress input)

● Dữ liệu đa ngôn ngữ, emoji, ký tự full-width

2.3. Hỗ trợ quan sát & ghi nhận bug

AI có thể được tích hợp vào session exploratory để:

● Tự động log lại hành động tester thực hiện

● Phát hiện lỗi UI (layout vỡ, text tràn) bằng computer vision

● Đề xuất bug report template ngay khi phát hiện sự cố

2.4. Gợi ý “what if” scenario

AI có thể đặt câu hỏi kiểu: “Nếu người dùng vừa đổi mật khẩu trên web rồi ngay lập tức login app thì sao?” → gợi mở hướng kiểm thử mà tester chưa nghĩ tới.

3. Lợi ích khi áp dụng AI-assisted Exploratory Testing

Bao phủ nhiều tình huống hơn: Tester ít bỏ sót luồng ẩn.

Tăng tốc độ phát hiện bug: Giảm thời gian suy nghĩ, AI gợi ý ngay trường hợp kiểm thử.

Học hỏi lẫn nhau: Tester học từ AI (ý tưởng test mới), AI học từ hành vi tester để gợi ý tốt hơn.

Giảm rủi ro phụ thuộc cá nhân: Khi tester rời dự án, AI vẫn lưu lại lịch sử exploratory session.

4. Hạn chế cần lưu ý

AI không thay thế hoàn toàn con người: Exploratory testing vẫn cần kinh nghiệm, tư duy phản biện.

Nguy cơ “over-trust” AI: Tester có thể lười suy nghĩ nếu quá phụ thuộc.

Cần dữ liệu chất lượng: AI chỉ hiệu quả nếu được huấn luyện/cho input đúng.

KẾT LUẬN

AI-assisted Exploratory Testing không nhằm thay thế tester, mà đóng vai trò như “trợ lý ảo”: gợi ý, hỗ trợ, tăng tốc, giúp tester có thêm góc nhìn mới.

Trong tương lai, khi AI được tích hợp trực tiếp vào các tool test management, exploratory testing sẽ không còn là “tự do cảm hứng” nữa, mà trở thành một quy trình có định hướng và dữ liệu hỗ trợ mạnh mẽ từ AI.