Nghệ thuật góp ý phê bình mang lại động lực để một người trưởng thành hơn và không cảm thấy khó chịu, xấu hổ khi bị phê bình. Phê bình mang tính xây dựng giúp đối phương cải thiện hành vi và tránh đổ lỗi, chỉ trích cũng như công kích cá nhân.Lời phê bình mang tính xây dựng cần phải có tính tích cực và tập trung vào mục tiêu rõ ràng, khả thi.
1 Chú ý sự khác biệt giữa phê bình mang tính xây dựng và phê bình mang tính phá hoại.
Phê bình mang tính xây dựng giúp cải thiện hành vi của một người, khuyến khích họ thay đổi tích cực. Trong khi đó, phê bình mang tính phá hoại chỉ trích và làm người đó nản lòng.
Phê bình mang tính phá hoại hạ thấp phẩm giá, làm mất uy tín, và làm tổn thương người khác.
Trái lại, Phê bình mang tính xây dựng giúp cải thiện một hành vi nào đó mà không gây ra sự công kích cá nhân. Lòng tự trọng của học sẽ không bị tổn thương.
2Có thiện chí.
Lý do bạn phê bình công việc hoặc hành vi của một ai đó ảnh hưởng tới cách bạn đưa ra bình luận. Nếu bạn có một lý do không thể nói ra ngoài việc muốn giúp một ai đó hoàn thiện hơn, thì nhìn bề ngoài đó lại mang tính tiêu cực. Suy ngẫm xem liệu lời phê bình mà bạn dự định muốn truyền đạt có thực sự hữu ích.
Thiện chí không phải lúc nào cũng nhận được phản hồi tích cực. Ví dụ, nếu bạn có một người bạn gần đây đã tăng cân rất nhiều từ lần cuối gặp nhau, việc bạn khuyên cô ấy nên giảm cân vì sức khỏe có thể sẽ nghe không lọt tai, và thực tế thì, cô ấy có thể sẽ cảm thấy bị tổn thương. Phê bình là một trong những việc mà ý định lại không quan trọng bằng điều bạn thực sự nói và làm.
Thay vì hành động theo cơn bốc đồng, hãy suy nghĩ chín chắn và tự hỏi chính mình liệu mọi chuyện sẽ ra sao nếu bạn nói với ai đó điều mà bạn đang nghĩ. Liệu bạn có chọn đúng từ ngữ không? Còn các vấn đề chính trị xã hội tiềm ẩn sẽ tác động đến họ như thế nào? Cách phê bình đó có hợp với bản thân bạn không? Ví dụ, nếu muốn phê bình một người bạn về cân nặng của cô ấy và bạn bẩm sinh đã có vóc dánh thon gọn, hãy nghĩ tới việc liệu cô ấy sẽ cảm thấy như thế nào khi nhận được ý kiến từ bạn vì bạn là người chưa từng gặp khó khăn để giảm cân hoặc chwua từng trải qua sự phân biệt dựa trên vấn đề cân nặng.
3. Liệu lời phê bình có lý do chính đáng không?
Nếu một ai đó muốn nhận được ý kiến phản hồi từ bạn và sẵn lòng muốn thay đổi, thì phê bình mang tính xây dựng hoàn toàn có lý do chính đáng. Liệu nó có mang lại tác động tích cực đến cuộc sống của họ không.
Phê bình không mong đợi có thể làm người khác tổn thương. Nếu vấn đề không quan trọng lắm, chẳng hạn như trường hợp bạn không thích tủ quần áo của người bạn bởi vì cô ấy mặc quá nhiều đồ màu hồng và bạn muốn nói thằng với cô ấy nhưng tốt nhất bạn đừng nói gì hết… nếu bạn cảm thấy tình cảnh này không thích hợp để đưa ra lời phê bình hoặc làm tổn thương cô ấy ở một mức độ nào đó. Điều quan trọng là nên dùng việc phê bình như một biện pháp để giúp đỡ người khác, chứ không phải giúp bản thân bạn hay là muốn người khác phải nghe theo ý kiến của bạn.
4 Quyết định xem bạn có phải là người có quyền để phê bình.
Nếu bạn có địa vị, quyền hạn hoặc một ai đó đã thẳng thắn hỏi ý kiến của bạn, thì bạn hoàn toàn có thể đưa ra phê bình mang tính xây dựng.
Ví dụ, nếu bạn điều hành một công ty và đến lúc đánh giá nhân viên hàng quý, thì bạn cần đánh giá năng lực làm việc của các nhân viên và thảo luận chiến lược để cải thiện hoạt động của công ty nếu bạn tin rằng vẫn có khả năng để phát triển.
Còn nếu bạn chẳng phải người có địa vị quyền hạn hoặc người đó không có nhu cầu hỏi ý kiến của bạn thì bạn ngưng việc phán xét người khác kiểu như:
Em kém thế nhỉ :))
Em gà thế nhỉ :))
Sao mãi e không tốt lên nhỉ.
Sao chẳng thấy e cải thiển chút nào nhỉ.
Đơn giản lúc này là bạn không có cửa để góp ý với người ta đâu ::)).
5 Chọn thời gian và địa điểm.
Điều quan trọng là cần chọn thời gian và địa điểm thích hợp, yên tĩnh để đưa ra lời phê bình khi không có ai bởi vì việc bị người khác phê bình trước đám đông thực sự rất căng thẳng. Ví dụ, thật là một ý tưởng tồi khia đưa ra đánh giá năng lực của mỗi nhân viên trước đồng nghiệp của họ trong cuộc họp toàn thể nhân viên trong công ty.
Lên lịch để gặp người mà bạn muốn phê bình. Sắp xếp không gian gặp gỡ riêng tư, an toàn, tương tự như văn phòng làm việc. Buổi gặp gỡ cần có thời gian đầy đủ để trò chuyện trog trường hợp đối phương muốn hỏi một số câu hỏi và muốn phản hồi lại bình luận của bạn. Điều quan trọng là không nên thúc ép, nóng vội khi gặp mặt để đối phương cảm thấy họ được yêu quý và được tôn trọng, không hề bị bỏ rơi và cô lập.
Môi trường mà bạn trò chuyện nên mang tính trung lập và dễ chịu. Nếu bạn đang tâm sự với người bạn yêu thương, thì tốt hơn là ra khỏi nhà để đi dạo cùng nhau, hoặc lái xe đến nơi mà cả hai đều thích.
Nếu bạn đang nói chuyện với một đồng nghiệp hoặc một sinh viên, thì nên gặp nhau ở phòng họp hoặc một không gian mang tính trung lập nới bạn có một ít riêng tư.
Em mong sau khi chia sẻ bài viết này mọi người yêu thương em sẽ góp ý để em tốt lên ạ, chứ xin mọi người đừng góp ý như chửi vào mặt em ạ :)). Con tym này mỏng manh và dễ vỡ. Gửi lời cảm ơn chân thành đến anh chị em đã đọc bài chia sẽ này.
